عکس‌‌‌های قدیمی‌ابادان و مناطق نفتخیز در شماره 7 مشعل آبادان

نشریه شماره ۷ مشعل آبادان به تصاویر دیده نشده و یا کمتر دیده شده می‌پردازد. به جرات می‌توان کفت برخی از تصاویر این شماره مشعل آبادان برای نخستین بار منتشر می‌شوند. مشعل آبادان همچون گذشته و برای تقویت مطالعات تاریخی هر چند ماه یک بار به انتشار عکس و اسناد آرشیوی اقدام می‌کند. از پژوهشگران و علاقمندان که قصد استفاده و یا باز نشر تصاویر را دارند درخواست می‌شود به یک تذکر توجه فرمایند: «انتشار تصاویر و اسنادی که برای نخستین بار منتشر می‌شود تنها با ذکر نام مشعل ابادان مجاز خواهد بود و اکیدا از نوشتن روایت و توصیف غیر مستند خود داری کنند.»

آبادان و مناطق نفتخیز به مثابه اولین مناطق بزرگ نفتی ایران و خاورمیانه در اغاز سده بیستم مورد توجه عکاسان بین المللی قرار گرفت. شاید باورش سخت باشد که یک نشریه بین المللی به نام «کار جهان» خبرنگار و عکاس به منطقه جنوب ایران اعزام کرد تا گزارشی مصور تهیه کند، در حالی که شرکت به چنین مهمی‌اقدام نکرده بود. چند سال پس از نشریه «کار جهان»، شرکت نفت انگلیس ایران و روزنامه‌‌‌های داخلی همچون روزنامه اطلاعات به انتشار گزارش مصور پرداختند.

نشریه مشعل ابادان در این شماره روایتی از سه حرف نفت دارد. نفت، سه حرف و هزاران قصه، سه حرف و هزاران غصه، سه حرف و هزاران اتفاق، سه حرف و هزاران آشوب.

تصاویری انتخاب شده اند که توانایی انتقال اصلی ترین مسائل را داشته باشند. از منابع مختلف برای تهیه تصاویر بهره گرفته شده است: نشریه کار جهان، نشریه نفت مگزین، نشریه نامه صنعت نفت، کتاب تاریخ بی پی، آرشیو موزه صنعت نفت، ارشیو شخصی همکاران نشریه، ارشیو روزنامه اطلاعات وکیهان و نشریه دنیا و تهران مصور، کارتون‌‌‌های دو جنگ جهانی اول و دوم، نشریه کاوش، نشریه مشعل آبادان دهه ۱۳۴۰ خورشیدی، نشریه اخبار هفته، ارشیو تایمز، ارشیو قطر دیجیتال لایبرری، ارشیو بی پی.

 پدیده نفت جزئی لاینفک از سیاست و ساختار خاورمیانه است 

While the residential area of English staff was a modern city, Abadan city and the newly established neighborhood of Ahmedabad were in the worst sanitary conditions

تاریخ نفت در خاورمیانه به‌سان پرده‌ای پر نقش‌ و نگار است که تحولات دردناکی در آن نقش بسته است.

ذخایر نفتی نمی‌تواند بقای دائمی‌به ارمغان بیاورد

انگلیسی‌‌ها در استانه جنگ جهانی اول نفت را سوخت حیاتی برای امپراتوری خود می‌‌دانستند

شرکت نفت انگلیس و ایران که دولت بریتانیا در آن اکثریت سهام را در اختیار داشت، بر صنعت نفت ایران تسلط پیدا کرد و با اینکه سیاست‌مداران ملی‌گرا در ایران در تلاش بودند دست انگلیسی‌ها را کوتاه کنند، ولی انگلیس برای کنترل بیشتر مقاومت می‌کرد. نتیجه این روند چیزی جز آشوب و آشفتگی برای کشور نبود.

تیر ماه ۱۳۳۰ ابادان است و عکاس که التهاب شهر در هنگامه ملی شدن را متوجه شده از جای جای ابادان که پر از رویداد سیاسی است عکس می‌گیرد که لحظات را ثبت کند تا پس از شصت سال به بازخوانی آن بنشینیم و به دور از قصه بافی واقعیت را از چشم دوربین عکاس روایت کنیم. کار عکاس همین است، نیست؟

با هر پیروزی بر تیم انگلیسی، شهر غرق در شادی می‌شد. فوتبال در شهرهای نفتی، صرفا سرگرمی‌نبود، شورش “مردم در تبعیض و حاشیه” بود. آنان توانستند حاشیه را به مرکز تبدیل کنند. فوتبال جنوب به قطب فوتبال ایران بدل شد همچنانکه در ادبیات توانستند مکتب جنوب را پدید آورند. در تصویری که می‌بینید بازیکنان تیم کارگر آبادان که اغلب از کارآموزان بودند در این مسابقه حضور داشتند: بازکنان تیم کارگر از چپ؛ چرومی‌(کت و شلوار خاکستری)، بهمن ترابی (کاپیتان)، محمود عظیمی، سید محمد حسینی،؟ ، محمد علی تهمتن زاده، داراب فرامرزی، هوشنگ خواجه ایی، محمود سعی الدین، جمشید مجدمیان.

دستیار فنی حفاری پیپ به دست در اردیبهشت ۱۳۲۴